شاید تاکنون هنگام گذر از خیابان به یک
معرکهی پهلوانی که جمعیت بسیاری دور آن مشتاقانه حلقه زدهاند، برخورد
کردهاید. پهلوانی که ادعا میکند: دو کامیون را همزمان میتواند چنان نگه
دارد که هیچ کدام نتوانند جابهجا شوند. در این لحظه در مورد کار او چه فکر
میکنید؟ شاید در بدو امر فکر کنید که این حقهای بیش نیست و کامیونها
اصلاً نیرویی به پهلوان وارد نمیکنند، یا به عبارت بهتر حرکت شان نمایشی
است. شاید هم پیش خودتان فکر کنید این مرد حتماً از یک نیروی ماوراءطبیعی
برخوردار است، ولی باید بگوییم که هر دو حدس تان کاملاً اشتباه است. چون
هم حرکت ماشینها واقعی است و هم پهلوان ما یک انسان معمولی بیشتر نیست.
حالا اجازه دهید برای تان قصهی این پهلوانی و راز این مرد پهلوان را بازگو
کنیم. دو کامیون M,N (شکل 1) در خلاف جهت هم قرار دارند. کابل AB در
نقطهی A به شاسی کامیون M و در نقطهی B به شاسی کامیون N بسته شده،
نقطهی وسط این کابل را در نظر میگیریم و C مینامیم. حالا کابل را بین دو
تخته چرم چنان میدوزیم که C داخل و وسط چرم باشد.
شکل 1
پهلوان نمایش ما، تختهی چرم را روی سینهی خود میگذارد و با سینهی خود
به آن فشار میآورد و با دو دست خود کابل را در دو نقطهی D و E میگیرد.
البته توجه کنید که طول کابل AB را نسبت به پهنای شانهی پهلوان بسیار بزرگ
میگیریم.
نمایش شروع میشود. دو راننده ، کامیونها را روشن میکنند و هر کدام
کامیون خود را به طرف جلو هدایت میکند. پهلوان با سینهی خود به تخته چرم
فشار وارد میکند و با دو دست خود ،دو تکه کابل CA و CB را با نیرویی که
خیلی زیاد نیست ولی با یک قیافهی ساختگی که نشانگر تلاش بسیار زیاد اوست،
به طرف خود میکشد.
راز پهلوان ما در حکمی که در زیر می آوریم ، نهفته است :
از آن جایی که طول AB به نسبت پهنای شانهی پهلوان، بسیار بزرگ است، CA و
CB دو پارهخط راست دیده میشوند، پهلوان در حقیقت در جایی قرار میگیرد که
زاویهی دو پارهخط CA و CB به ْ180 خیلی نزدیک باشد.
نیرویی که پهلوان با سینهی خود به تخته چرم وارد میکند در دستگاه مختصاتی که مبدا آن C ومحورهایش بر CA و CB واقع اند ،به دو نیروی و
تجزیه میشود. این نیرو را با
نمایش میدهیم. (شکل 2)
M را وسط در نظر میگیریم.
از آن جا که پس خواهیم داشت:
از طرفی پس :
، چون زاویه ی Cبه ْ180 بسیار نزدیک است، پس زاویهی
بسیار کوچک خواهد بود و لذا سینوس این زاویه هم بسیار کوچک خواهد بود. پس طبق (*) ، CP در برابر
خیلی کوچک است و این یعنی پهلوان با نیروی کمی می تواند این نمایش را اجرا کند .