آشنایی با فن آوری صفحه نمایشگر LCD

اگر از کاربران رایانه باشید، احتمالا اسم هایی از قبیل مانیتور فلت و LCD ها را شنیده اید. لغت هایی که امروزه به قدری باب شده اند که حتی کودکان 5،6 ساله هم که گاهی آنها را به زبان می آورند.

احتمالا هر روزه از وسایل متفاوتی استفاده می کنیم که شامل LCDها هستند. رایانه های لپ تاپ ، برخی مانتیورها، ساعتهای دیجیتالی، اجاقهای مایکروویو، دستگاه پخش سی دی و دستگاه های الکترونیکی فراوان دیگر شامل LCD ها هستند. برای تشخیص LCD بودن یک صفحه کافی است برای چند ثانیه انگشت خود را روی آن صفحه قرار دهید و حرکت امواج را در ناحیه اطراف دستتان مشاهده کنید. البته این کار به هیچ عنوان توصیه نمی شود چرا که در درازمدت به مانیتور شما آسیب می رساند. 

  

 ساختار LCD یا LIQUID CRYSTAL DISPLAY

LCD به دلیل مزیت هایی از قبیل نازک بودن ، وضوح بیشتر و مصرف برق کمتر، متداول شده اند. LCD ها یا کریستال های مایع اولین بار در سال 1988 از سوی یک گیاه شناس اتریشی به نام فردریک رینیتز کشف شد. او در مورد نقشی که کلسترول در گیاهان بازی می کرد تحقیق می کرد. یکی از آزمایشات او در معرض حرارت قرار دادن ماده بود. رینیتز کشف کرد کریستالها در دمای 14/5 درجه تبدیل به سیال و یک حالت ابری می شدند و در دمای 178/5 درجه یک مایع واقعی بودند. او اکتشافش را با اتو لهمان یک فیزیکدان آلمانی که کشف کرده بود مایعات خواص مشابه کریستال دارند در میان گذاشت. به خصوص راجع به رفتار آن زمانیکه به آن نور تابانده می شد بنابراین نام آن بوسیله اتولهمان به این صورت نام گذاری شد: کریستال مایع. از ساخت آزمایشی اولین LCDدر سال 1986 ، مدت 18 سال می گذرد. از آن هنگام سازندگان LCDها آن را به لحاظ تکنولوژیکی توسعه دادند و LCDها را از لحاظ تکنیکی به سطح بالایی رساندند و روند رو به رشد فناوری ساخت این وسیله همچنان رو به فزونی است .

ماده سه حالت جامد، مایع و گاز دارد که به تازگی هم دو حالت دیگر به آن اضافه شده است. جامدات شکل خاصی دارند، یعنی مولکول های آنها موقعیت خاصی نسبت به یکدیگر داشته و نمی توانند آزادانه به هر سو حرکت کنند. ولی مولکول های مایعات چنین قیدی نسبت به هم ندارندو در کل حجم آن در حرکت اند. کریستال‌های مایع موادی هستند که ظاهر مایع دارند، اما مولکول‌های آنها آرایش خاصی نسبت به یکدیگر دارند، درست مانند جامدات. به همین دلیل کریستال مایع خصوصیاتی شبیه به مایع و جامد داشته و به همین دلیل با چنین اسم متناقضی خوانده می شوند. این مواد به شدت به دما حساس اند و اندکی حرارت لازم است تا آنها را به مایع واقعی درآورد و یا اندکی سرما تا به معمولی تبدیل شود. به همین دلیل است که LCD ها در مقابل تغییرات دما عکس العمل نشان داده و به عنوان دماسنج طبی استفاده می شوند. جالب این است که به دلیل همین حساسیت نمی توان از کامپیوترهای کیفی یا نظایر آن در هوای بسیار سرد و یا مثلاً در آفتاب داغ ساحل دریا استفاده کرد. در این وضعیت معمولاً LCD ها عکس العمل های عجیب و غریبی از خود نشان می دهند .

کریستال های مایع بسته به چگونگی تحریک و نحوه آرایش مولکول ها به گروه های مختلفی تقسیم می شوند. این نوع کریستال ها نسبت به تغییر دما و در بعضی موارد فشار واکنش نشان می دهند و جهت گیری مولکول‌ها در آنها از الگوی خاصی پیروی می کند که اغلب یک منشا خارجی جهت دهنده دارد. از شواهد برمی آید که کریستال های مایع به حالت مایع نزدیک تر هستند تا جامد.

ویژگی های مورد استفاده در LCD

انواع مختلفی از مواد شناخته شده اند که در دمای معمولی چنین خصوصیاتی دارند. اما دسته ای از آنها هستند که به جریان الکتریسیته هم حساس هستند و مولکول‌های آن متناسب با جریان برق ورودی می چرخند و تغییر زاویه می دهند . این خصوصیت عجیب اثر جالبی هم دارد. وقتی نور از درون یک کریستال مایع این چنین عبور کند، پلاریزاسیون یا قطبش آن هم جهت با مولکول‌های کریستال می شود . از همین خاصیت برای LCD ها استفاده شد. با این توضیح که چون کریستال‌های مایع شفاف و هادی الکتریسیته هستند ، به راحتی می توان آنها را در جریان الکتریسیته قرار داد و نور را از آن عبور داد. برای این کار به جز کریستال مایع به 2 تکه از این شیشه پلاروید یا قطبشگر هم نیاز است. احتمالاً این شیشه ها را دیده اید. اگر دو تکه از این شیشه ها را روی هم قرار دهید. نور به راحتی از آن عبور می کند . اما وقتی یکی از آنها را 90 درجه نسبت به دیگری بچرخانید ، دیگر نور رد نمی شود . این اتفاق به این دلیل روی می دهد که هر شیشه نور را فقط در جهت خاص محور خود عبور می دهد. اگر دو شیشه هم محور باشند نور به راحتی عبور می کند اما اگر محورها با هم زاویه 90 درجه داشته باشند نور رد نخواهد شد . 

روش ساخت LCD

برای ساخت LCD دو شیشه پلاروید را با درجه اختلاف نسبت به یکدیگر قرار می دهند و یک کریستال مایع بین آنها می گذارند . وقتی کریستال به جریان برق وصل نباشد؛ نور از قطبشگر اول می گذرد و وارد کریستال مایع می شود جهتش 90 درجه تغییر کرده و به همین دلیل از قطبشگر دوم هم عبور کرده و به چشم می رسد. اما وقتی که جریان به کریستال وصل باشد ،نور دیگر چرخشی نخواهد داشت و نمی تواند از کریستال دوم عبور کند . ساختن یک LCD همان طور که در بالا توضیح داده شد، بسیار ساده تر از آن است که به نظر می آید . فقط به یک ساندویچ شیشه و کریستال نیاز داریم. اما همین ساندویچ ساده سال ها پس از کشف کریستالهای مایع ساخته شد. کریستال مایع را یک گیاه شناس اتریشی در سال 1888 برای اولین بار در حین ذوب جامدی از مشتقات آلی کشف کرد . اما اولین LCD را یک کارخانه آمریکایی در سال 1968 ساخت . تکنولوژی ساخت LCD هر روز متکامل تر شده و جای بیشتری در صنایع امروز به خود اختصاص می دهد . البته هنوز هم تحقیقات برای ساخت نمونه های بهتر و کاراتر این وسیله ادامه دارد. 

منبع

راهنمای خرید یکLaptop

لپ‌تاپ‌ها(کامپیوترهای قابل حمل) به دلیل افزایش توانایی‌ها و نیز قابلیت جابجایی روز به روز در بین مردم محبوبیت بیشتری پیدا می‌کنند. این راهنما شما را در یافتن بهترین Laptop متناسب با نیازتان یاری می‌کند.
این راهنما از هشت قسمت تشکیل شده است که در صورت نیاز به راهنمایی بیشتر در هر کدام از قسمت‌ها می‌توانید با ما تماس بگیرید تا راهنمایی‌های بیشتر را به شما بدهیم.

اندازه و وزن
مطمئناً اندازه و وزن یک کامپیوتر همراه مهمترین موضوع در انتخاب یک Laptop می‌باشد. تعداد زیادی Laptop بسیار کوچک و سبک وجود دارند. اما بخش‌هایی از رایانه (مانند درایوهای نوری) نیز فدای اندازه می‌شوند. Laptop هایی که به جای کامپیوتر رومیزی استفاده می‌ شوند( به اصطلاح Desktop replacements ) دارای همان قدرت کامپیوترهای رومیزی هستند. اما مطمئناً جابجایی این سیستم‌ها به علت بزرگ و سنگین بودن مشکل‌افرین است. هنگامیکه قصد انتخاب یک Laptop را دارید، به این نکته به خوبی توجه کنید که امکانات و لوازم جانبی برای شما مهمتر است یا حجم و اندازه دستگاه. هر چند در حال حاضر و با استفاده از تکنولوژی موسوم به Centrino محصول اینتل شما می‌توانید در یک Laptop هر دو گزینه را در اختیار داشته باشید. پیشنهاد ما به شما اینست که در صورت توان حتماً از Laptop های دارای تکنولوژی Centrino استفاده نمائید. در قسمت‌های بعد باز هم به توضیح مزیت‌های این تکنولوژی می‌پردازیم.

پردازشگر( CPU )
سرعت Cpu های Laptop همواره با اندکی فاصله به دنبال سرعت کامپیوترهای رومیزی حرکت می‌کند. اما با این قابلیت که توان استفاده بهینه از انرژی را دارند. انتخاب سرعت CPU ، بسته به هدف شما از خرید Laptop دارد.
اگر قصد شما از خرید یک Laptop استفاده از اینترنت، دریافت نامه‌های الکترونیکی( E-Mail )، استفاده از یک واژه‌پرداز و حتی تماشای یک فیلم DVD باشد، استفاده از یک CPU با سرعت 800مگاهرتز و یا اندکی بیشتر نیاز شما را رفع خواهد نمود. ولی اگر قصد جایگزینی آن را به عنوان کامپیوترتان دارید، نباید به سرعت‌های زیر 2گیگاهرتز فکر کنید.توضیح اینکه CPU های Centrino در هنگام نوشتن این مقاله دارای سرعت 1.6 می‌باشند

حافظه( RAM )
حافظه قابل نصب در سیستم‌های قابل حمل( Laptop ) به طور کلی کمتر از سیستم‌های رومیزی است. هنگام خرید یک Laptop حتماً در مورد حداکثر RAM پشتیبانی شده در دستگاه اطلاعات لازم را از فروشنده دریافت کنید.
در ضمن بد نیست ببینید که آیا خودتان هم می‌توانید RAM دستگاه را افزایش دهید، یا حتماً باید توسط آن شرکت و متخصصینش انجام شود.

نمایشگر( Display )
هنگامی که قصد خرید یک Laptop را دارید به قدرت تفکیک‌پذیری( Resolution ) صفحه نگاه کنید. معمولاً صفحه‌نمایش بزرگتر ترجیح داده می‌شود. اما بعضی از صفحه نمایش‌های بزرگ که دارای Resolution بالاتری نیز هستند، خواندن متن را دشوار می‌کنند. در ضمن اندازه صفحه نمایش رابطه مستقیمی با اندازه Laptop خواهد داشت. سیستم‌های جدید با مونیتور 17 اینچ نیاز به دقت بیشتر در نگهداری خواهند داشت. علاوه بر اینکه جابجایی آنها نیز مشکل‌تر خواهد بود.

درایو‌ها
اندازه Hard Drive یک موضوع مهم تلقی می‌شود. اما انتخاب یک درایو نوری نیز به همان اندازه مهم است. یکی از قابلیت‌های مهم Laptop های موجود قابلیت استفاده به عنوان یک پخش‌کننده DVD قابل حمل است. بوسیله یک درایو DVD -ROM و یا یک درایو Como CD-RW هر شخصی می‌تواند یک فیلم DVD را به مثابه یک تئاتر کوچک بر روی سیستمش تماشا کند.
تعداد زیادی از سیستم‌هایی که تحت عنوان Ultraportable شناخته می‌شوند، قابلیت استفاده از یک درایو نوری داخلی را ندارند. که این عمل به خاطر کاهش وزن و اندازه دستگاه صورت گرفته است.

شبکه
توانایی اتصال به شبکه نیز یکی از خصوصیت‌هایی است که هنگام خرید یک Laptop باید مد نظر داشته باشید. به دنبال سیستم‌های بگردید که حداقل دارای یک مودم 56 Kbps و یک اترنت( Ethernet ) سریع باشند. این‌ها به شما اجازه می‌دهند تا با اکثر سیستم‌ها اتصال برقرار کنید و به تبادل اطلاعات بپردازید.
اگر نیاز به بیشترین بازده از شبکه را دارید، می‌توانید به دنبال Laptop هایی با مشخصه (802.11 b wireless adapter ) باشید. با انتخاب سیستم‌های دارای این گزینه به راحتی و بدون نیاز به سیم قابلیت اتصال و تبادل اطلاعات را خواهید داشت.

طول عمر باطری
به نظر شما سیستمی که با هر بار شارژ کردن فقط 30 دقیقه می‌تواند کار کند چطور است؟ طول عمر باطری نیز به نیاز شما بستگی دارد. ولی به دنبال سیستم‌هایی بگردید که حداقل 2 ساعت بدون نیاز به شارژ می‌توانند کار کنند. در صورت نیاز بیشتر می‌توانید به دنبال Laptop هایی باشید که امکان استفاده از باطری جانبی را برای شما فراهم می‌کند.

ولی یک‌راه دیگر...
باز هم استفاده از تکنولوژی جدید اینتل موسوم به Centrino . این تکنولوژی به دلیل مصرف کم باطری قابلیت استفاده تا 6 ساعت را برای شما فراهم می‌کند.

گارانتی
و آخرین مورد (نه کم ‌اهمیترین مورد) نوع و طول مدت گارانتی سیستم خریداری شده می‌باشد. Laptop ها ممکن است بیشتر از سیستم‌های رومیزی دچار مشکل شوند و این مورد نیز به خاطر قابلیت جابجایی آن‌ها است. هنگام خرید یک سیستم مطمئن باشید که حداقل از 1 سال گارانتی بهره‌مند می‌شوید. اگر قصد استفاده زیاد و یا ناشیانه از Laptop را دارید سیستم‌هایی با 3 سال پشتیبانی (با وجود قیمت بالاتر) انتخاب بهتری برای شما محسوب می‌شود.
سیستم‌هایی که توسط شخص ثالث (فروشنده) گارانتی می‌شود، انتخاب خوبی نیست مگر اینکه به نمایندگی از شرکت سازنده دستگاه باشد.

منبع

نکاتی درباره نگهداری نوت‌بوک‌ها

باتری

یکی از مهمترین دلایل تهیه نوت بوک توسط شما خاصیت قابل حمل بودن و داشتن عمر باتری زیاد است. برای اینکه باتری بهترین کارکرد و عمر را داشته باشد باید اولین بار که نوت‌بوک را روشن می‌کنید آن را 100درصد شارژ کرده (بین 1 تا 2ساعت)، سپس اجازه دهید تا باتری کار کرده تا تخلیه شود به ‌طوریکه به 10درصد ظرفیت برسد این کار را 2 الی 3مرتبه تکرار کنید تا کلیه سلول‌ها قابلیت نگهداری شارژ را بدست آورند. چنانچه همیشه از برق برای روشن بودن دستگاه استفاده می‌کنید باتری را 100درصد شارژ کرده، آنرا از دستگاه جدا و هفته‌ای 1 الی 2بار آنرا شارژ کنید.

دقت کنید وقتی باتری صد‌درصد شارژ شده است،نباید به برق وصل شود و یا در شارژ بماند.

هر چه تعداد به برق خوردن باتری کمتر باشد عمر باتری بیشتر خواهد بود. چنانچه اغلب از باتری استفاده می‌کنید اجازه دهید تا به حداقل شارژ 10 درصد برسد (هنگامی‌که Low Battery ظاهر گردید) سپس آنرا شارژ کنید. در ضمن جهت روشن کردن دستگاه، همیشه ابتدا آداپتور را به برق سپس آنرا به دستگاه متصل کنید. دقت کنید کارکرد باتری بستگی به فرکانس پردازنده- نور LCD و کارکرد درایوهای دستگاه دارد و زمانی که جهت کارکرد باتری ذکر می‌شود برای بهترین شرایط (Standby) بوده و کارکرد واقعی باتری براساس آمپر ساعت (mAh) و تعداد سلول‌های آن مشخص می‌شود. دقت کنید شارژ یک باتری Li-on (لیتیومی) نباید به صورت کامل خالی شود و خالی شدن کامل شارژ باتری فقط در مورد مدل‌های قدیمی توصیه می گردد.



درایوها

لنز (Optic) درایوها بسیار حساس می‌باشند درایو نوت‌بوک برای خواندن (DVD/CD) های اصل طراحی شده‌اند بنابراین اصراری در خواندن هر گونه (DVD/CD) به صورت غیراستاندارد را

 بطور پی در پی انجام ندهید. چنانچه از درایو استفاده نمی‌کنید داخل آن (DVD/CD) قرار ندهید.

LCD و Keyboard

برای تمیز کردن فقط از مایعات مخصوص و یا یک دستمال بدون پرز که کمی مرطوب باشد استفاده کنید سپس آن را با دستمال دیگر خشک کنید.

از هیچ‌گونه اسپری (حتی خشک) استفاده نکنید. دقت کنید مایعات و گرد و غبار به سرعت موجب خراب شدن Keyboard می‌شود. در صورتی‌که مایعی روی دستگاه شما ریخت سریعا آن را خاموش کرده و باتری را جدا کنید، آن را با باد سرد خشک و سریعا به مرکز خدمات مراجعه کنید.



تهیه(Recovery)

نوت‌بوک‌ها دارای سیستم عامل اصل شرکت مایکروسافت می‌باشند که نشانه آن زیر دستگاه نصب است که همراه درایوهای مربوطه خاص آن دستگاه بر روی آن نصب گردیده و چنانچه به هر علتی از بین بروند نصب دوباره آن، بسیار مشکل است. به همین دلیل در دستگاه‌های جدید، در یک قسمت از هارد دستگاه که معمولا 10درصد ظرفیت آن بوده (به همین علت مقدار ظرفیت هارد کمتر از مقدار اسمی آن مشاهده می‌گردد) و بطور مخفی می‌باشد قسمتی بنام Recovery وجود دارد که کل سیستم عامل، درایوها و برنامه‌های کاربردی در آن می‌باشد. این برنامه در All Program و Control Panel وجود دارد. جهت تهیه نسخه پیشتیبان از آن Recovery را اجرا، سپس گزینه اول که Create Recovery است باز کنید. چنانچه دستگاه دارای DVD RW بوده با تهیه 1 یا 2 DVD خام و چنانچه دارای CD RW بوده و با تهیه حداقل CD 6 خام (تعداد در هر دستگاهی ذکر می‌گردد) و به ترتیبی که اعلام می‌شود از Recovery یک نسخه پشتیبان تهیه کنید و آن را در آرشیو خود نگه دارید. این کار باید همان روزهای ابتدای خرید دستگاه انجام گردد. هر گاه به علتی Windows از بین رفت یا مشکل پیدا کرد می‌توانید از آن استفاده کنید و دقت کنید که هیچ‌گاه نباید هارد را Format کرد چون پارتیشن Recovery از بین می‌رود و در ضمن قبل از Recovery دستگاه، از اطلاعات شخصی خود حتما نسخه پشتیبان تهیه کنید.



محافظت در برابر ویروس

لپ‌تاپ‌ها مانند سیستم عامل دارای برنامه ضد ویروس اصل شرکت‌های Norton یا McAfee می‌باشند، همواره آنها را به روز نگه‌دارید.



نکته: هنگام استفاده از بلندگوی خارجی بهتر است صدا حداکثر تا دو سوم باز گردد. در ضمن روشنایی دستگاه نیز در مواقع عادی تا دو سوم باشد و در آخر هنگام کار کردن هارد، دستگاه را حرکت ندهید.

منبع

نظر دکتر علی شریعتی در مورد نوروز

نوروز یک جشن ملی است، جشن ملی را همه می شناسند که چیست نوروز هر ساله برپا می شود و هر ساله از آن سخن می رود. بسیار گفته اند و بسیار شنیده اید پس به تکرار نیازی نیست؟ چرا هست. مگر نوروز را خود مکرر نمی کنید؟ پس سخن از نوروز را نیز مکرر بشنوید. در علم و و ادب تکرار ملال آور است و بیهوده «عقل» تکرار را نمی پسندد: اما «احساس» تکرار را دوست دارد، طبیعت تکرار را دوست دارد، جامعه به تکرار نیازمند است و طبیعت را از تکرار ساخته اند: جامعه با تکرار نیرومند می شود، احساس با تکرار جان می گیرد و نوروز داستان زیبایی است که در آن طبیعت، احساس، و جامعه هر سه دست اندرکارند. نوروز که قرن های دراز است بر همه جشن های جهان فخر می فروشد، از آن رو هست که این قرارداد مصنوعی اجتماعی و یا بک جشن تحمیلی سیاسی نیست. جشن جهان است و روز شادمانی زمین و آسمان و آفتاب و جشن شکفتن ها و شور زادن ها و سرشار از هیجان هر «آغاز». جشن های دیگران غالباً انسان را از کارگاه ها، مزرعه ها، دشت و صحرا، کوچه و بازار، باغها و کشتزارها، در میان اتاق ها و زیر سقف ها و پشت درهای بسته جمع می کند: کافه ها، کاباره ها، زیر زمین ها، سالن ها، خانه ها ... در فضایی گرم از نفت، روشن از چراغ، لرزان از دود، زیبا از رنگ و آراسته از گل های کاغذی، مقوایی، مومی، بوی کندر و عطر و ... اما نوروز دست مردم را می گیرد و از زیر سقف ها و درهای بسته فضاهای خفه لای دیوارهای بلند و نزدیک شهرها و خانه ها، به دامن آزاد و بیکرانه طبیعت می کشاند: گرم از بهار، روشن از آفتاب لرزان از هیجان آفرینش و آفریدن، زیبا از هنرمندی باد و باران، آراسته با شکوفه، جوانه، سبزه و معطر از بوی باران، بوی پونه، بوی خاک، شاخه های شسته، باران خورده پاک و ... نوروز تجدید خاطره بزرگی است: خاطره خویشاوندی انسان با طبیعت. هر سال آن فرزند فراموشکار که، سرگرم کارهای مصنوعی و ساخته های پیچیده خود، مادرخویش را از یاد می برد، با یادآوری وسوسه آمیز نوروز به دامن وی باز می گردد و با او، این بازگشت و تجدید دیدار را جشن می گیرد. فرزند در دامن مادر، خود را باز می یابد و مادر، در کنار فرزند و چهره اش از شادی می شکفد اشک شوق می بارد فریادهای شادی می کشد، جوان می شود، حیات دوباره می گیرد. با دیدار یوسفش بینا و بیدار می شود. تمدن مصنوعی ما هر چه پیچیده تر و سنگین تر می گردد، نیاز به بازگشت و باز شناخت طبیعت را در انسان حیاتی تر می کند و بدین گونه است که نوروز بر خلاف سنت ها که پیر می شوند فرسوده و گاه بیهوده رو به توانایی می رود و در هر حال آینده ای جوان تر و درخشان تر دارد، چه نوروز را ه سومی است که جنگ دیرینه ای را که از روزگار لائوتسه و کنفوسیوس تا زمان روسو و ولتر درگیر است به آشتی می کشاند. نوروز تنها فرصتی برای آسایش، تفریح و خوشگذرانی نیست: نیاز ضروری جامعه، خوراک حیاتی یک ملت نیز هست. دنیایی که بر تغییر، تحول، گسیختن، زایل شدن، در هم ریختن و از دست رفتن بنا شده است، جایی که در آن آنچه ثابت است و همواره لایتغیر و همیشه پایدار، تنها تغییر است و ناپایداری، چه چیز می تواند ملتی را، جامعه ای را، در برابر ارابه بی رحم زمان – که بر همه چیز می گذرد و له می کند و می رود هر پایه ای را می شکند و هر شیرازه ای را می گسلد – از زوال مصون دارد؟ هیچ ملتی یا یک نسل و دو نسل شکل نمی گیرد: ملت، مجموعه پیوسته نسل های متوالی بسیار است، اما زمان این تیع بیرحم، پیوند نسل ها را قطع می کند، میان ما و گذشتگانمان، آنها که روح جامعه ما و ملت ما را ساخته اند، دره هولناک تاریخ حفر شده است قرن های تهی ما را از آنان جدا ساخته اند : تنها سنت ها هستند که پنهان از چشم جلاد زمان، ما را از این دره هولناک گذر می دهند و با گذشتگانمان و با گذشته هایمان آشنا می سازند. در چهره مقدس این سنت هاست که ما حضور آنان را در زمان خویش، کنارخویش و در «خود خویش» احساس می کنیم حضور خود را در میان آنان می بینیم و جشن نوروز یکی از استوارترین و زیباترین سنت هاست. در آن هنگام که مراسم نوروز را به پا می داریم، گویی خود را در همه نورزهایی که هر ساله در این سرزمین بر پا می کرده اند، حاضر می یابیم و در این حال صحنه های تاریک و روشن و صفحات سیاه و سفید تاریخ ملت کهن ما در برابر دیدگانمان ورق می خورد، رژه می رود. ایمان به اینکه نوروز را ملت ما هر ساله در این سرزمین بر پا می داشته است، این اندیشه های پر هیجان را در مغز مان بیدار می کند که: آری هر ساله حتی همان سالی که اسکندر چهره این خاک را به خون ملت ما رنگین کرده بود، در کنار شعله های مهیبی که از تخت جمشید زبانه می کشید همانجا همان وقت، مردم مصیبت زده ما نوروز را جدی تر و با ایمان سرخ رنگ، خیمه بر افراشته بودند و مهلب خراسان را پیاپی قتل عام می کرد، در آرامش غمگین شهرهای مجروح و در کنار آتشکده های سرد و خاموش نوروز را گرم و پر شور جشن می گرفتند. تاریخ از مردی در سیستان خبر می دهد که در آن هنگام که عرب سراسر این سرزمین را در زیر شمشیر خلیفه جاهلی آرام کرده بود از قتل عام شهرها و ویرانی خانه ها و آوارگی سپاهیان می گفت و مردم را می گریاند و سپس چنگ خویش را بر می گرفت و می گفت: " اباتیمار : اندکی شادی باید " نوروز در این سال ها و در همه سال های همانندش شادی یی این چنین بوده است عیاشی و «بی خودی» نبوده است. اعلام ماندن و ادامه داشتن و بودن این ملت بوده و نشانه پیوند با گذشته ای که زمان و حوادث ویران کننده زمان همواره در گسستن آن می کوشیده است. نوروز همه وقت عزیز بوده است؛ در چشم مغان در چشم موبدان، در چشم مسلمانان و در چشم شیعیان مسلمان. همه نوروز را عزیز شمرده اند و با زبان خویش از آن سخن گفته اند. حتی فیلسوفان و دانشمندان که گفته اند "نوروز روز نخستین آفرینش است که اورمزد دست به خلقت جهان زد و شش روز در این کار بود و ششمین روز ، خلقت جهان پایان گرفت و از این روست که نخستین روز فروردین را اهورمزد نام داده اند و ششمین روز را مقدس شمرده اند. چه افسانه زیبایی زیباتر از واقعیت راستی مگر هر کسی احساس نمی کند که نخستین روز بهار، گویی نخستین روز آفرینش است. اگر روزی خدا جهان را آغاز کرده است. مسلماً آن روز، این نوروز بوده است. مسلماً بهار نخستین فصل و فروردین نخستین ماه و نوروز نخستین روز آفرینش است. هرگز خدا جهان را و طبیعت را با پاییز یا زمستان یا تابستان آغاز نکرده است. مسلماً اولین روز بهار، سبزه ها روییدن آغاز کرده اند و رودها رفتن و شکوفه ها سر زدن و جوانه ها شکفتن، یعنی نوروز بی شک، روح در این فصل زاده است و عشق در این روز سر زده است و نخستین بار، آفتاب در نخستین روز طلوع کرده است و زمان با وی آغاز شده است. اسلام که همه رنگ های قومیت را زدود و سنت ها را دگرگون کرد، نوروز را جلال بیشتر داد، شیرازه بست و آن را با پشتوانه ای استوار از خطر زوال در دوران مسلمانی ایرانیان، مصون داشت. انتخاب علی به خلاف و نیز انتخاب علی به وصایت، در غدیر خم هر دو در این هنگام بوده است و چه تصادف شگفتی آن همه خلوص و ایمان و عشقی که ایرانیان در اسلام به علی و حکومت علی داشتند پشتوانه نوروز شد. نوروز که با جان ملیت زنده بود، روح مذهب نیز گرفت: سنت ملی و نژادی، با ایمان مذهبی و عشق نیرومند تازه ای که در دل های مردم این سرزمین بر پا شده بود پیوند خورد و محکم گشت، مقدس شد و در دوران صفویه، رسماً یک شعار شیعی گردید، مملو از اخلاص و ایمان و همراه با دعاها و اوراد ویژه خویش، آنچنان که یک سال نوروز و عاشورا در یک روز افتاد و پادشاه صفوی آن روز را عاشورا گرفت و روز بعد را نوروز. این پیری که غبار قرن های بسیار بر چهره اش نشسته است، در طول تاریخ کهن خویش، روزگاری در کنار مغان، اوراد مهر پرستان را خطاب به خویش می شنیده است پس از آن در کنار آتشکده های زردشتی، سرود مقدس موبدان و زمزمه اوستا و سروش اهورامزدا را به گوشش می خوانده اند از آن پس با آیات قرآن و زبان الله از او تجلیل می کرده اند و اکنون علاوه بر آن با نماز و دعای تشیع و عشق به حقیقت علی و حکومت علی او را جان می بخشند و در همه این چهره های گوناگونش این پیر روزگار آلود، که در همه قرن ها و با همه نسل ها و همه اجداد ما، از اکنون تا روزگار افسانه ای جمشید باستانی، زیسته است و با همه مان بوده است ، رسالت بزرگ خویش را همه وقت با قدرت و عشق و وفاداری و صمیمیت انجام داده است و آن، زدودن رنگ پژمردگی و اندوه از سیمای این ملت نومید و مجروح است و در آمیختن روح مردم این سرزمین بلاخیز با روح شاد و جانبخش طبیعت و عظیم تر از همه پیوند دادن نسل های متوالی این قوم که بر سر چهار راه حوادث تاریخ نشسته و همواره تیغ جلادان و غارتگران و سازندگان کله منارها بند بندش را از هم می گسسته است و نیز پیمان یگانگی بستن میان همه دل های خویشاوندی که دیوار عبوس و بیگانه دوران ها در میانه شان حایل می گشته و دره عمیق فراموشی میانشان جدایی می افکنده است. و ما در این لحظه در این نخستین لحظات آغاز آفرینش نخستین روز خلقت، روز اورمزد، آتش اهورایی نوروز را باز بر می افروزیم و درعمق وجدان خویش، به پایمردی خیال، از صحراهای سیاه و مرگ زده قرون تهی می گذریم و در همه نوروزهایی که در زیر آسمان پاک و آفتاب روشن سرزمین ما بر پا می شده است با همه زنان و مردانی که خون آنان در رگ هایمان می دود و روح آنان در دل هایمان می زند شرکت می کنیم و بدین گونه، بودن خویش، را به عنوان یک ملت در تند باد ریشه برانداز زمان ها و آشوب گسیختن ها و دگرگون شدن ها خلود می بخشیم و در هجوم این قرن دشمنکامی که ما را با خود بیگانه ساخته و خالی از خوی برده رام و طعمه زدوده از شخصیت این غرب غارتگر کرده است، در این میعاد گاهی که همه نسل های تاریخ و اساطیر ملت ما حضور دارند با آنان پیمان وفا می بندیم امانت عشق را از آنان به ودیعه می گیریم که هرگز نمیریم و دوام راستین خویش را به نام ملتی که در این صحرای عظیم بشری ریشه، در عمق فرهنگی سرشار از غنی و قداست و جلال دارد و بر پایه اصالت خویش در رهگذر تاریخ ایستاده است بر صحیفه عالم ثبت کنیم .


زنده یاد: دکتر علی شریعتی