آشنایی با دکتر همایون سراجی

دکتر همایون سراجی، دانشمند ارشد رباتیک ناسا و از اساتید سابق دانشگاه صنعتی شریف که از مدیران تیم‌های رباتیک و کنترل کاوشگرهای فضایی ناسا بود،در سال ۱۳۸۶ و  در سن ۶۰ سالگی در کالیفرنیا درگذشت.

مرحوم دکتر سراجی در بسیاری از ماموریت‌های کاوشگرهای رباتیک ناسا از جمله ماموریت استثنایی کاوشگرهای دوقلوی «روح» و «فرصت» که زیر نظر دکتر فیروز نادری رییس وقت ماموریت‌های مریخ ناسا اجرا شد، مشارکت داشت و با ارائه طرح‌ها و روش‌های ابتکاری نقش مهمی در پیشبرد این ماموریت‌های بزرگ فضایی ایفا کرد.

مرحوم دکتر سراجی در سال ۱۳۲۶در تهران متولد شد و تحصیلات خود را تا اخذ دیپلم در داخل کشور ادامه داد.

وی در سال  ۱۳۴۸ با اخذ مدرک کارشناسی در رشته الکترونیک با رتبه اول از دانشگاه سوزکز Sussex در انگلیس فارغ التحصیل شد و در سال ۱۹۷۲ مدرک دکتری خود را در رشته سیستم‌های کنترل از دانشگاه کمبریج در انگلیس اخذ کرد.

سراجی بعنوان محقق در کالج سنت جان در کمبریج انتخاب شده بود و به مدت دو سال به تدریس و انجام تحقیقات فوق دکتری مشغول بود.

وی در سال ۱۹۷۴ به عنوان استاد مهندسی برق به هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف پیوست و مدت ۱۰ سال در رشته سیستم‌های کنترل تحقیق و تدریس کرد.

دکتر سراجی در سال ۱۹۸۴ به عنوان دانشمند ممتاز سازمان ملل انتخاب شد و یک سال را به عنوان استاد میهمان در دانشگاه نیومکزیکو در آمریکا گذراند.

وی در طول ۱۳ سال فعالیت دانشگاهی، مقالات متعددی در زمینه سیستم‌های کنترل چند گونه با تمرکز بر روی کنترل نوری، استقرار قطب، کنترل کننده‌های چند گونه PID و تنظیم خروجی، منتشر کرده است.

دکتر سراجی در سال ۱۹۸۵ به عنوان عضو ارشد فنی به آزمایشگاه  پیشرانش جت JPL  ناسا ملحق شد و به طور نیمه وقت نیز در موسسه فناوری کالیفرنیا Caltech تدریس می‌کرد.

مرحوم دکتر سراجی از سال ۱۹۹۱، سرپرستی و مدیریتی گروه تحقیقات تله رباتیک و کاربردهای آن را که متشکل از حدود ۲۰ مهندس و محقق بود، در مرکز JPL ناسا بر عهده داشت.

وی طی فعالیتش در JPL، ‌تحقیقات گسترده‌ای در حوزه سیستم‌های کنترل ربات به ویژه در بخش کنترل ربات تنظیم شونده، ردیابی ربات بر اساس دستور، کنترل ربات‌های ماهر، کنترل تماس، پیشگیری از برخورد بی درنگ و فرود ایمن فضاپیما انجام  داد.

دکتر سراجی در سال ۱۹۹۲ جایزه دستاورد مهندسی استثنایی ناسا، در سال ۲۰۰۲ و ۱۹۹۱ جایزه دستاورد گروهی ناسا و از سال ۱۹۹۵ به بعد هشت جایزه عملیات فضایی اصلی ناسا را به خود اختصاص داد.

هم چنین در سال ۲۰۰۳ برای انتشار مقاله «تحقیقات برجسته» جایزه ادوارد استون آزمایشگاه JPL را دریافت کرد.

دکتر سراجی در سال ۱۹۹۶ به دلیل تحقیقات فردی مهم در حوزه‌ ی رباتیک به عنوان دانشمند ارشد تحقیقاتی در آزمایشگاه JPL منصوب شد.

وی در سال ۱۹۹۷ برای تحقیقاتش در زمینه فناوری کنترل رباتیک و کاربردهای فضایی آن عضو محقق انجمن IEEE شد.

در سال ۲۰۰۳ نیز وی با عنوان پرمقاله ترین نویسنده در تاریخ ۲۰ ساله Journal of Robotic System شناخته شد. 

منابع : 

روزنامه ی ابتکار
روزنامه ی همشهری
خبرگزاری ایسنا
سایت ناسا