برای سالروز تولد «چارلی چاپلین» ۱۲۲ ساله

فردا (شنبه) یکصدوبیست ودومین سالروز تولد «چارلی چاپلین»، کارگردان، فیلم نامه نویس و از اسطور ه های بی بدیل دنیای کمدی است. «سر چارلز اسپنسر چاپلین» معروف به «چارلی چاپلین» متولد شانزدهم آوریل ۱۸۸۹ در لندن، از بزرگ ترین کارگردانان، آهنگ سازان و بازیگران آثار کمدی در عصر "هالیوود کلاسیک" سینمای آمریکا بود. «چاپلین» به راستی از خلاق ترین و تأثیرگذارترین شخصیت های عصر فیلم های صامت بود که هم زمان با بازیگری در فیلم هایش، کارگردانی، تهیه کنندگی و ساخت موسیقی آن ها را نیز برعهده داشت. وی ۶۵ سال از عمر ۸۸ ساله اش را وقف سینما و دنیای سرگرمی کرد که شروع آن از تالار ویکتوریا انگلستان به عنوان پسربچه ای پنج ساله آغاز شد و تا سن ۸۸ سالگی ادامه داشت. یک سال پس از مهاجرت همراه خانواده اش از انگلستان به آمریکا، «چاپلین» که به واسطه مادرش، علاقه فراوانی به بازیگری پیدا کرده بود، برای اولین بار در فیلم «در تلاش معاش» بازی کرد که البته چندان موردقبول مدیران کمپانی «کی استون» قرار نگرفت، با این حال آنها تصمیم گرفتند فرصت دوباره ای به چاپلین جوان بدهند. وی در سن ۲۴ سالگی در دومین فیلم اش با نام «مسابقات اتومبیل رانی کودکان» بازی کرد. سبک خاص راه رفتن سنگین او در این فیلم و همچنین فیلم بعدی اش «مخمصه غریب میبل» موردتوجه تماشاگران قرار گرفت و محبوبیت ویژه ای پیدا کرد. سال ۱۹۱۵ آغاز دوران حرفه یی بازیگری «چاپلین» بود که با عقد قرارداد جدید با استودیوهای جدید و راه اندازی کمپانی فیلم خودش همراه بود. یک سال بعد، «چاپلین» با دریافت دستمزد ۶۷۰ هزار دلار، طی مدت ۱۸ ماه، ۱۲ فیلم کمدی برای کمپانی «میوچال فیلم» ساخت که جزء تأثیرگذارترین فیلم های کمدی تاریخ سینما محسوب می شوند که از معروف ترین آن ها می توان به «خیابان آرام»، «ساعت یک صبح»، «ماجراجو» و «سمساری» اشاره کرد. تکنیک های خاص فیلم سازی «چارلی چاپلین» تا زمان حیات او برای همه ناشناخته باقی ماند و هرگز درباره آن ها صحبتی نمی کرد. در سال ۱۹۸۳، شش سال بعد از مرگ چاپلین بود که یک مستند انگلیسی با نام «چاپلین ناشناخته» به بررسی دقیق سکانس ها و هنر فیلم سازی چاپلین پرداخت. وسواس بسیار زیاد «چاپلین» در این که بازیگران فیلم هایش حتما آن چه او درنظر دارد را بازی کنند، از دلایلی بود که وی در مقایسه با دیگر رقبایش، مدت طولانی تری را وقف ساخت فیلم هایش می کرد. در این سال ها، چاپلین برخی از آثار ماندگارش چون «پسربچه» (۱۹۲۰)، «زائر» (۱۹۲۳) و «دوش فنگ» (۱۹۱۸) را ساخت. وی به واسطه مشغله کاری زیاد که هم زمان برای استودیو شخصی اش و دیگر استودیوها فیلم می ساخت، کم تر فرصت پیدا می کرد تا خودش نیز نقشی بازی کند. «زن پاریسی» (۱۹۲۳)، «جویندگان طلا» (۱۹۲۵) و «سیرک» (۱۹۲۸) ازجمله فیلم های دهه ۳۰ بودند که چاپلین نقش کوتاهی در آن بازی کرد. پیش از ورود به عصر فیلم های ناطق، «چاپلین» در سال ۱۹۳۱ «روشنایی های شهر» و در سال ۱۹۳۶ نیز «عصر جدید» را ساخت که به راستی از ماندگارترین آثار او هستند. فیلم های ناطق و همراه با دیالوگ «چارلی چاپلین» با شاهکار معروف اش، «دیکتاتور بزرگ» در سال ۱۹۴۰ آغاز شد. هرچند اولین باری که صدای چاپلین را تماشاگران شنیدند، در سکانس پایانی فیلم «عصر جدید» بود که آواز نامفهومی از چاپلین شنیده می شد. با وجود شکوفایی دوران فیلم های ناطق در دهه ۳۰، چاپلین هم چنان سینما را یک هنر پانتومیک می دانست و عقیده داشت که بازی بسیار بیشتر از کلمات و دیالوگ ها از سوی تماشاگر درک می شود. وی با فیلم «لایم لایت» در سال ۱۹۷۲ جایزه اسکار بهترین موسیقی را کسب کرد، هرچند چند دهه بعد از ساخت آن بود که با تأخیر حدودا ۳۰ ساله در لس آنجلس اکران شد. «چاپلین» در سال ۱۹۲۹ در دو بخش بهترین بازیگر و بهترین کارگردان کمدی برای فیلم «سیرک» نامزد جوایز اسکار بود، اما برگزارکنندگان جوایز اسکار با خارج کردن نام او از فهرست نامزدها، تصمیم گرفتند تنها یک اسکار افتخاری به وی اعطا کنند. این کمدین بزرگ ۴۲ سال، در سال ۱۹۷۲ دومین جایزه افتخاری اسکار را گرفت و برای اولین بار در مراسم حضور یافت. در تاریخ برگزاری اسکار، «چاپلین» رکوردار طولانی ترین مدت تشویق ازسوی حضار است که ۵ دقیقه به طول انجامید. «چارلی چاپلین» دو فیلم آخرش را در لندن ساخت؛ «سلطانی در نیویورک» در سال ۱۹۵۷ و «کونتسی از هنگ کنگ» در سال ۱۹۶۷ که کارگردانی، نگارش فیلم نامه و تهیه کنندگی آن ها برعهده خود چاپلین بود. فیلم «کونتسی از هنگ کنگ» با بازی «مارلون براندو» و «سوفیا لورن»، آخرین حضور چاپلین در عرصه سینما بود. «چاپلین» پس از خداحافظی از بازیگری، بین سال های ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۶، موسیقی فیلم های صامت اش را می ساخت و آن ها را دوباره عرضه می کرد. وی روز چهارم مارس ۱۹۷۵ به جهت سال ها خدمت هنری به جامعه انگلستان از سوی ملکه الیزابت دوم به مقام شوالیه رسید و لقب «سر» را دریافت کرد. سلامت جسمانی چاپلین تقریبا پس از پایان ساخت فیلم «کونتسی از هنگ کنگ» و به طور شدیدتر پس از دریافت جایزه اسکار در سال ۱۹۷۲ روبه وخامت گذاشت. از سال ۱۹۷۷ بود که او بر روی «ویلچر» می نشست و سرانجام روز ۲۵ دسامبر ۱۹۷۷ در سن ۸۸ سالگی درگذشت. وی طی چند دهه فعالیت سینمایی موفق به کسب جوایز متعددی چون جایزه اسکار بهترین موسیقی برای «لایم لایت» در سال ۱۹۷۳، جایزه اسکار افتخاری در سال ۱۹۷۲، نامزد اسکار بهترین فیلم نامه در سال ۱۹۴۸ برای «آقای وردو»، نامزد اسکار بهترین بازیگر مرد و بهترین فیلم نامه در سال ۱۹۴۱ برای «دیکتاتور بزرگ»، جایزه اسکار افتخاری در سال ۱۹۲۹ برای فیلم «سیرک»، جایزه افتخاری از انجمن کارگردانان آمریکا، جایزه ربان نقره ای بهترین فیلم خارجی از انجمن روزنامه نگاران فیلم ایتالیا در سال ۱۹۵۳ برای «لایم لایت»، جایزه شیر طلای افتخاری ونیز در سال ۱۹۷۲شد. از مهم ترین آثار کارنامه فیلم سازی چارلی چاپلین می توان از «ولگرد»، «شغل»، «بانک»، «مامور آتش نشانی»، «خیابان آرام»، «زندگی سگی»، «دوش فنگ»، «پسربچه»، «زائر»، «زن پاریسی»، «جویندگان طلا»، «سیرک»، «روشنایی های شهر»، «عصر جدید»، «دیکتاتور بزرگ»، «موسیو وردو»، «لایم لایت»، «سلطانی در نیویورک»، «کنتسی از هنگ کنگ»، «خانه به دوش»، «پروفسور» و «طبقه مرفه» نام برد. وب سایت سینمایی «اسکرین» در گزارشی فهرست بهترین کارگردانان تاریخ سینما در عرصه فیلم های صامت را منتشر کرد که «چارلی چاپلین» در رتبه اول دیده می شود. منبع